zaterdag 24 juni 2017

De Vrije Heerlijckheit Ameland

Hoewel de eerste mensen al vóór 850 na Chr. voet aan land zetten op Ameland duurde het tot mei 1962 voor ik er een eerste "studieweekend" doorbracht in het kader van een soort teambuilding (dat woord bestond nog niet). Jongelui van de 3e eerstejaarskring der N.C.S.V afd. Groningen konden elkaar wat beter leren kennen onder het toeziend oog van twee derdejaars. Die hadden Huize Annie van een bevriende tante gehuurd en we konden er met z'n allen in slapen.
Ik weet niet meer hoe. Het was mooi weer dus het leven kon zich buiten afspelen. Ook 's avonds zaten we op de trappen van de veranda om naar de sterren te turen. Sommigen meenden er iets goddelijks in te herkennen anderen wisten waar de Grote Beer stond. Eéntje had al jaren op Weer- en Sterrenkunde gezeten. Dat scheelde een slok op een borrel. Om een lang verhaal kort te maken: op 29 oktober 1965 verloofde ik mij met een meisje uit die kringen. 

Op Ameland natuurlijk

Van het een kwam het ander en na verloop van tijd kwamen we nog vele malen terug. Het eiland heeft een volstrekt uniek karakter en wij kunnen het weten want we kennen ze allemaal, van Texel tot Schiermonnikoog. En zo belandden we er vorige week weer. Op een senioren tijdstip, de midweek, met de E-bikes op de trekhaak en een klapkistje met de basis-ingrediënten voor het eigen ontbijt. We voelden ons deel van een ander universum: dat van de mensen met een lange, lange geschiedenis. Al dan niet samen. 
Er was ook nog de categorie "sprinkhanen" op het eiland. Dat waren diverse werkweekgroepen van kinderen (12 -16) die elkaar beter moesten leren kennen maar nog niet wisten hoe dat moest en daarom maar in klitgroepen door de dorpen en de winkels en cafetaria trokken; een spoor van verbijsterde middenstanders achterlatend. Ook op fietspaden en picknickplekken was je niet veilig: ze zagen je helemaal niet zitten, staan of fietsen. Voor hun manmoedige begeleiders konden wij slechts diep respect op brengen, naast enig meelij.
Een van de doelstellingen tijdens dit bezoek was om te controleren of Huize Annie nog bestond?
Jawel hoor, in betere conditie dan ooit.
Er was overigens heel veel veranderd op het eiland en misschien ook wel bij ons. Maar niet die diepe verbondenheid die we via elkaar hebben met zee en strand, met wind en branding en met de sterren, vooral met de Grote Beer. Veranderd of niet, het was een feest van herkenning; helemaal toen we bij toeval stuitten op het Kleine Kerkhofje van Nes: dáár moesten wij vijfenvijftig jaar geleden samen een spookverhaal voorbereiden in het donker. Dat is er niet van gekomen; het werd een verhaal van geluk en voorspoed. Niet alléén dat natuurlijk maar wel met een gezegende afloop en de conclusie: "Ameland" zit in ons bloed.


Historisch Archief:
de eerste foto van Geliefde op mijn kamer in mijn trui 
20-05-1962
Incognito was wel zo netjes.
Overigens wel op blote voeten.
Dát kostte mij mijn eerstejaarskamer!
Let op: Toen was geluk met een sigaret heel gewoon.






donderdag 18 mei 2017

Het ei hoort er weer bij


Oma Truus had een eierfobie: 

maximaal ééntje per week vanwege de cholesterolfobie.

Uit de VS kwam vorige eeuw de cholesterolhype aanwaaien. Ik heb die vijandigheid tegen lipiden als triglyceriden, LDL en HDL nooit goed begrepen en zwaai al 10 jaar met deze bestseller van Malcolm Kendrick. Cholesterol heb je nodig! Cholesterol in diverse vormen is essentieel voor alle lichaamsfuncties. Ons lichaam maakt deze vetten zelf aan naar behoefte. Wie cholesterolverlagers slikt dwingt het lichaam er meer van aan te maken, we zijn er afhankelijk van. Atherosclerose (slagaderverkalking) als gevolg van een teveel aan vetten lijkt aan de basis van deze koude oorlog tegen de eierboeren te liggen.
Het (onbevruchte!) ei was tot de jaren '50 van de vorige eeuw de ideale voedingsbasis: goedkoop, eiwitrijk, caloriearm en makkelijk verteerbaar. Uit die tijd stamt de slogan "Een ei hoort erbij", met de scabreuze suggestie dat het ook libido verhogend zou werken; veel bereikbaarder dan oesters; werkbaar voor de gewone man.
De aanname dat een ei een ongezonde cholesterol bom was vatte post zonder enige biologische evidentie. In het eigeel is een verwaarloosbare hoeveelheid (0,4%) aanwezig maar het bevat wel belangrijke antioxidanten die beschermen tegen hartfalen.
Zoals 'Geschiedenis' als een golfbeweging is te beschouwen zo slaat de eierbalans nu weer even door naar de andere kant wanneer Atkins et al. pleiten voor een ontbijt met eieren, een lunch met eieren en een diner waarin het ei een hoofdrol speelt. 
Misschien maar naar de juiste middenweg op zoek!


woensdag 17 mei 2017

Philips' Plagiaat


Over de kip en het ei valt te debatteren.




Maar voor de evolutie van Romeinse kledingspeld van 3e eeuw na Christus naar droogscheerapparatuur  uit de huidige 21ste eeuw lijkt het tijdspoor duidelijk.
De metalen speld, bezet met steentjes, werd onlangs met behulp van een metaaldetector ergens in Noord Nederland naar boven gehaald. 
Philips ontwikkelde in de dertiger jaren van de vorige eeuw haar 'Philishave'concept. Op mijn 15e verjaardag kreeg ik een 
tweepittertje cadeau van mijn vader. 
Technologie, design en productiemethoden schreden voort. In de hoogtijdagen van Philips, toen mijn schoonvader aan de sociale stuurknuppel van de Gloeilampenfabriek in het zuiden zat, vloog hij (meneer Bavinck) met enige regelmaat naar Eelde voor bezoeken aan de Philishave fabrieken 'Drachten' en 'Stadskanaal' alwaar de noordelijke werkgelegenheid diende te worden gestimuleerd, bij het wegvallen van vlasteelt, strokarton- en aardappelzetmeelproductie. Soms mocht dochterlief D. uit Groningen wel eens mee terugvliegen naar haar ouderlijk huis te E.
Dit volstrekt terzijde.
Ook werd in Drachten nagedacht over een elektrische tandenborstel avant la lettre. Daarvoor wilde mijn a.s. schoonvader graag mijn mening weten als student tandheelkunde.
Dat leek ons in Groningen toen niet iets dat het ambachtelijke handwerk zou kunnen evenaren; er werd dus ook niet te veel in geïnvesteerd. 
Dat pakte 30 jaar later anders uit, maar dit terzijde.
Inmiddels zijn de nieuwste shavermodellen, na een tijdje in China te zijn vervaardigd, weer terug in Drachten alwaar men mogelijk over 1000 jaar bij opgravingen weer zo'n driekantig cirkelstelsel kan opgraven. Hoe de baardmode er dan bij zal staan is moeilijk te zeggen maar men zal niet twijfelen over het gebruiksdoel van dit prehistorisch apparaat: waterdichte droogscheerder voor onder de douche; elektrisch aangedreven door oplaadbare accu. 
                                       Dus op ZON.                                          
21ste eeuw na Chr.! 
Rechtstreeks gekopieerd van de vorige bewoners / bezetters.
Appeltje - eitje 

vrijdag 12 mei 2017

De Wulpse Lente van 2017

Een CO² Feestje?

Van de 75 keren dat ik tot nu toe 'een nieuwe mei' mag meemaken zijn er misschien een kleine 70 die ik bewust beleefde. 
Deze van 2017 en die van 1947 (de warmste zomer ooit in Nederland) ervaar ik waarschijnlijk het bewustst. 
Toen werd ik 5 en kreeg een bolderkar met rode rhododendronbloemen versierd. 
Nu ik 75 word zie ik zo'n uitbundige, weelderige en gezonde groeiexplosie van lentegroen als nooit te voren.
Alles oogt nèt even robuuster en veelbelovender dan voorgaande voorjaarsjaren. Niet alleen in de rondom aanwezige 'natuur' maar ook in de borders en in de kas staan de ontluikende planten en zaaisels in de startblokken voor een bovennatuurlijke prestatie, lijkt het wel.
Nu schoot mij een prognose te binnen die ik jaren geleden las die voorspelde dat hoe meer ppm CO² er in de atmosfeer zou zitten hoe beter de 'agrarische opbrengsten' zouden zijn: dat was ook wel nodig voor het voeden van de groeiende wereldbevolking. 
Inmiddels is de mythische  grens  van 400 ppm overschreden!
Volgens sommigen een dramatische mijlpaal, volgens anderen nieuwe kansen voor planten en dieren. 
In combinatie met de wereldwijde opwarming wordt de assimilatie en de fotosynthese via bladgroen kwalitatief en kwantitatief geoptimaliseerd. 
Biologieles 1: de plant
Kortom, hoe meer CO²gas in de atmosfeer hoe hoger de opbrengst in zuurstofproductie ( O²) en glucose voor de opbouw van alle bladgroene planten; van mini-alg tot tropische woudreus.  ( Hoe meer CO² hoe beter? )
En van uitbundig plantenleven profiteert de hele planeet: ook de dierenwereld.
Meer bloemen = meer insecten = meer insectenetertjes etc.



En bij die dierenwereld horen ook De Mens en de knut.
Nogal ingewikkeld.


zaterdag 6 mei 2017

Verboden voor Joden

4 Mei 2017
De vlag halfstok vanaf 18:00 uur.
En niet na 20:00 uur in top, vóór 2001 wel gebruikelijk.
Dodenherdenking. 
Thuis, TV, Herdenkingsmonument in 's-Graveland.
Twee minuten stil.
2 minuten maar....
Sinds mijn vroege jeugd een vanzelfsprekend ritueel in Zutphen.
Wij brachten dat hopelijk even vanzelfsprekend over op onze kinderen.
Dit jaar zagen we Maud en haar moeder bij het Brijdeveldje met een tulp. 
Dat is geweldig.
De laatste jaren ontbrandt -vergelijkbaar met de Z.P. discussie- rond 4 mei de strijd over 'wie herdenkt wie, en waar en wanneer'. Dit is een misselijkmakend onbegrip voor deze specifieke geschiedenis en de gevoelens van overlevenden en nabestaanden.
4 Mei is van oorsprong het stilstaan bij de Nederlandse slachtoffers van WO II. 

Wereldwijd. 
En onder die Nederlanders zijn heel veel Joden. 
Meer dan honderdduizend van alle 200.000 omgebrachte burgers hadden Joodse wortels. 
Die zgn. Holocaust kwam niet uit de lucht vallen maar werd zorgvuldig voorbereid: langzaam maar zeker werd de leefomgeving van onze Joodse medeburgers ingeperkt vanaf 1940 en de ene na de andere sociale Joodse groep werd geïsoleerd van de eigen omgeving: van voddenman tot hoogleraar en van musicus tot arts. 
Ze werden overal geweigerd en tenslotte eenvoudigweg ontslagen. 
En niet alleen in Amsterdam. 
Verbijsterd ontdekte ik dit bord:
Ook in Kortenhoef bleken er onverwacht mensen die welwillend met de bezetter mee dachten en een eigen plakkaat in elkaar knutselden.

Was dat na de Bevrijding in 1945 allemaal achter de rug?

Nou nee, luister en huiver. 
Antisemitisme anno 1969 in het Gooi.
Tijdens mijn inwerkperiode bij tandarts Karis in 's-Graveland nam hij mij in de middagpauze mee naar Sociëteit de Unie naast het Kantongerecht. 
Een royale lunch en een biljartballetje stoten was zijn dagelijkse routine. 
Hij woonde overigens aan de Ceintuurbaan in Bussum met vrouw en kinders, dat was nauwelijks verder weg. De vraag die hij voor mij als introducé moest beantwoorden was: "deze gast heeft geen Joodse afkomst'?
De ballotage bij de Unie was eenduidig: Joden kunnen geen lid worden. Dat was tevens de laatste keer dat ik meeging. 
Ook bij de 'Koninklijke Muiden' kwam je toen als Jood niet binnen.
 NIET VERGETEN

donderdag 27 april 2017

Photovoltaïsch Bewustzijn

We hebben zonnepanelen.

Dat heeft een aantal voordelen. 
Eén daarvan is het groeiende bewustzijn van het eigen energieverbruik in de vorm van elektrische stroom. Het blijkt bijvoorbeeld dat er op klaarlichte dag zonder dat er een stevig apparaat zoals een waterkoker of koffiezetter aan staat toch zomaar 500 Watt 'wegloopt'. Dan gaat het over diverse opladers, standby TV's, CV-pomp en thermostaat, ringleiding, koelkasten, diepvries, kelderpomp en
keukenboiler en niet te vergeten de omvormers van de panelen zelf.
De 'overproductie' van de gemiddelde licht-opbrengst gaat eerst naar onze eigen opslagaccu en de rest terug naar het openbare net. Die wordt gesaldeerd, dat wil zeggen: we ontvangen evenveel eurocenten voor één teruggeleverde kWu als we betalen voor een ingekochte. 
Let wel, de zon hoeft niet persé te schijnen: ook daglicht produceert al kWu's. Deze opstelling terugverdienen zal ongeveer 15 jaar vergen......tja! 
Maar daar waar je kapitaal op de spaarrekening vandaag 0,45 % opbrengt is het rendement op deze investering ruim 4.5%. Dit is een voorzichtige prognose maar wel al tien keer zoveel.
Toch word je een beetje krenterig, ja hebberig, bij de gedachte dat iedere lamp van b.v. 60 Watt die je niet aan doet direct geld in het laatje brengt! 
Tijdens het middagdutje word je sowieso slapend rijk, vooral als de zon schijnt 😎.  We fietsen voortaan geheel op zonnestroom want die accu's hangen ook aan het systeem.
En 's avonds loop je constant lampen uit te doen die er niet toe doen. 
Da's pure winst.

dinsdag 25 april 2017

Generale repetitie (2)

Nationaal Bevolkingsonderzoek Darmkanker.

Toen viel míjn uitnodiging voor coloscopie op de mat. 
De uitslag was positief. 
Ja ,voor ons dus niet.
Wij weer naar de intake etc.  
Ons hoefde je niks meer te vertellen. 
Nou, daar dacht die mevrouw dus anders over. 
Zelfs een handtekening onder een contract werd gevraagd. 
Aansprakelijkheid enzo.
Gelukkig hadden wij alles nog pas twee maanden geleden gerepeteerd. 
Dus procedureel verliep het gesmeerd. 
En de uitslag was negatief: geen kwalijke dingen! 
Toch een lichtpuntje voor de coloscopist: over een half jaar mag ik weer; 
even laten zien of de wond van de verwijderde poliep zich koest houdt.
Ik wil zeggen: "als je maar lang genoeg meegaat kan de ene ervaring weer dienen als generale repetitie voor de volgende experience. 
Zo wordt het in ieder geval niet te saai, en blijf je geestelijk gewapend tegen het onvermijdelijke aftakelingsproces". 
Veel zwemmen wil wel eens helpen maar kent ook zo z'n beperkingen. 
Nu dus de lente en zomer tegemoet met de verlokkingen en beloftes van Ameland en Gotland en Winsum...21 mei per sloep naar Pampus 
Maar eerst de knutten!! Ik lees mooie dingen van niet ontgeurde cocoscopie. Nou ja, laat maar.
(naschrift: het was heel duur en het werkte uiteraard niet; dan maar voor bakken en braden in de zonneschijn)
Culicoides sonorensis