Complotten II

Alles kan als complot ervaren worden, m.a.w. een voorval of een woordenwisseling in de buurt, op het werk of in de familie kan voelen als een "samenzwering" voor iemand maar hoeft dat helemaal niet te zijn. Er wordt dan ook meestal over complottheorie gesproken omdat er vaak vage en onbewezen ideeën een rol spelen.

In Utrecht kregen wij, Dimi en ik, eerst een voorbeeld (pharma wakkert grieppandemievuurtje aan) en vervolgens een opsomming van de gangbaarste en bekendste complottheoriën voorgeschoteld. Met stip op één: Protocollen van de wijzen van Zion (Basel 1897) uit Rusland en tot vandaag in nieuwe druk te koop in het Arabisch. Verplichte leerstof in Duitsland 1934. De Holocaust zou er indirect gevolg van zijn; geen gering resultaat voor een fictie. De volgende stip ik alleen even aan:

• Maanlanding is in Hollywoodstudio opgenomen.
• Diana is vermoord door Koninklijk huis U.K.
• John F. is vermoord door USA-instantie.
• HIV is uitgezet door fundichristenen om Homo's uit te roeien.
• HIV is uitgezet door "het Westen" om zwart Afrika uit te roeien.
• Tsunami in Azië was kernbom door VS om Aziaten uit te roeien.
• Illuminati = wetenschap gaat geloof vernietigen.
• Joden hebben de gaskamers verzonnen om medelijden te krijgen (Israel).
• Vrijmetselarij wil wereldheerschappij overnemen.
• Vaccins zitten boordevol nanochips waarmee overheid individu stuurt.
• 9/11 is door CIA georganiseerd.
• UFO's en aliens hebben de wereldheeerschappij al in het geniep.

Een socioloog en een psycholoog kwamen vertellen hoeveel mensen er heilig in allerlei complotten geloven (46 % van de Nederlanders vindt dat je niemand meer kunt vertrouwen) en waarom dat zo is. De algemene kennis wordt steeds minder, alles kan via internet gemanipuleerd worden en de afstand tussen burger en overheid wordt steeds groter. Vroeger gaf je de burgemeester een hand, nu bepaalt "Brussel" al dat een schilder op een steiger moet schilderen.

Religie verbiedt rationele verklaringen te accepteren (creationisme b.v.) en poogt virtuele controle over de wereld te krijgen. Als de religie wegvalt ontstaat de psychologische behoefte op een andere manier duiding te geven aan ongebegrepen, onbegrijpelijke gebeurtenissen. Tenslotte worden de sociale, economische en technische systemen steeds ondoorgrondelijker en onnavolgbaarder. Complotten zijn religie voor atheïsten, riep een spreker, hoewel religie zelf een complot zou zijn. Complotten zijn een psychologische behoefte, de cirkel is rond. De Bijbel kun je als complot zien: "kom je daarmee weg op de VU ?" vroeg de voorzitter. "Ja, tot nu toe wel; want we meten ook het effect van bidden!" sprak de wetenschapper olijk.