Wetenschap (12)

Wij van de "Koninklijke Sterrenkunde Gooi" hebben onze Tjibaria Pijloo heel hoog. Zie ook wetenschap (6) van 17 september 2009

Ze staat vandaag no. 1710 op de Nationale Chessranking, maar was reeds op jonge leeftijd Jeugdkampioen Schaken in Nederland. Dat wil wel wat zeggen, zou ik willen zeggen tegen Stijn.

Ze studeert al enige tijd Astronomie in Leiden en trekt volle zalen met enthousiaste verhalen over haar stellaire interesses. Dat wordt nog lastig afstuderen; iedere keer dat ze iets nieuws ontdekt wil ze het meteen met ons delen. Zo ook vanavond! Ze bespreekt met ons het menu om een magnetar op te dienen. Haar masteronderzoek heet van de naald:

1. Stop alle 7 miljard mensen in één suikerklontje.
2. Doe zoveel suikerklontjes bij elkaar tot je een bolletje hebt met een doorsnede van 10 km; dat is een massadichtheid die niet te bevatten is: bizar vlgs Tjibaria.
3. Stop er een magnetisch veld in van een zodanige sterkte dat je pinpas vanaf de maan gewist wordt; zeg 100 gigatesla *) extreem bizar oordeelde Tjibaria.
4. Laat dit -in galactische zin- superkleine bolletje tientallen malen per seconde om een as draaien, die bij voorkeur niet samenvalt met de magnetische as.
5. Ziedaar je magnetar is geboren, als restverschijnsel van een Super Nova (het explosief overlijden van een ster), en hij zendt met een frequentie van milliseconden Rö- en Gammaflitsen de kosmos in en is daarmee een minstens zo betrouwbare tijdmeter als de huidige Atoomklokken. Een uniek en megabizar verschijnsel, zo besloot zij haar lezing.

De combinatie van deze extravagante eigenschappen leidt tot een astronomisch object met ongekende invloed op de omgeving. Het is, na het mysterieuze Zwarte Gat, het zwaarste (compactste) verschijnsel in onze Melkweg; er zijn inmiddels meer dan 1500 (?) exemplaren geteld. Er is geen reden om aan te nemen dat het in andere Sterrenstelsels anders zou zijn.

*)Tesla: eenheid van magnetisme, bv:

1. Aardmagnetisme (kompas) 0,00005 tesla. (5 x 10 tot min 5)
2. MRI scan = 1,5 tesla (factor miljoen maal sterker)
3. Magnetar = ± 100 giga-tesla (daarboven op nog eens honderdmiljard keer sterker).

Onder al dit geweld blijft Tjibaria schijnbaar onbewogen doorvertellen, met een giecheltje hier en daar als ze de data met een factor duizend moet wijzigen of de uitleg nog eens langzaam herstart. Zo kunnen al die naar kennis smachtende amateurs aan hun trekken komen, of niet, want ze zegt soms vrijmoedig: "dat zou best kunnen, dat weet ik niet." En zij groeit in haar rol: ambassadeur voor de Astronomiestudie.