Als je zegt dat je de oorlog nog hebt meegemaakt denk ik dat de lezertjes bij zichzelf tot de conclusie komen dat je dan wel heel extreem oud moet zijn. Levend fossiel; zoiets als die loopgraafjongens uit WO I in Ieper. Die zijn overigens inmiddels uitgestorven heb ik begrepen.
Nee, ik heb geen hongerwinter beleefd, geen verzetsdaden gepleegd en geen Joden verborgen.
Toch speelt die oorlog een essentiële rol bij de aanvang van mijn jonge leventje. Mijn herinneringen aan "de Bevrijding" betreffen, naast de inkwartiering van Duitse soldaten (de moffen) in ons huis die de spoorbrug moesten bewaken, vooral het in de fik steken van ons huis en de molen en maalderij van mijn ouders. Haarscherp op mijn netvlies: het vuur, de vlucht en het uit de verte gadeslaan van de ramp: we waren alles kwijt. Geen bed of stoel meer; geen foto's, geen borden en kopjes en handdoeken. Er was eenvoudigweg niets meer. Ik moest nog drie worden.
Een paar dagen later rolden de Canadese tanks over de Rijksstraatweg: van Zutphen naar Deventer. Met mijn moeder en oma stond ik aan de kant in het gras bij de sloperij van Henkie Kuiper. De Canadezen strooiden met chocola (nooit meer die smaak geproefd) en sigaretten in blikjes. Zelfs in Zutphen hadden ze nog verliezen geleden (= makkers verloren)
door toedoen van de laatste Duitse soldaten die alles en iedereen wilden vernietigen bij hun aftocht naar het Oosten.
Ieder jaar begin mei komen die beelden weer boven. 20:00 uur twee minuten stilte. Van jongs af liep ik mee met mijn moeder in de Stille Tocht, langs het herinneringsmonument bij de Broederenkerk in Zutphen. Dat later bij die zelfde gelegenheid op 4 mei ineens alle gevallen waar ook ter wereld meegenomen werden en dat op 5 mei een soort algemene Vrijheid wordt gepropageerd heeft mij al een paar jaar verbaasd. Dit jaar allerlei verhitte discussies over het meeherdenken van Nazi's, SS-ers en NSB-ers. Ook die jongens hadden moeders, zijn bang geweest, hebben geleden. Maar houd het alstublieft een beetje zuiver. Op 4 mei herdenken wij de slachtoffers van het Naziregime: weggevoerde en vermoorde Joden, geëxecuteerde verzetsmensen, getorpedeerde koopvaardijbemanningen en gesneuvelde geallieerde militairen. En op 5 mei vieren we de Bevrijding van diezelfde Nazi's van Nederland door hoofdzakelijk Amerikaanse, Engelse en Canadese soldaten. Hun offers in aantallen vaders en zonen die nooit meer thuiskwamen vanuit het verre vreemde Europa zijn onvoorstelbaar groot. Bezoek eens een Ereveld! Daar past grote dankbaarheid bij: zonder hun hulp hadden wij dat niet gered. Ook de Marshallhulp heeft echt geholpen:
zelfs instructiefilms over tandenpoetsen werden verspreid in dit verslagen land in puin. In mijn bezit!
Kortom iedereen mag van alles en nog wat op eigen wijze herdenken, maar houd nou 4 en 5 mei in ere voor de herinnering aan de verschrikkingen van de Tweede Wereld Oorlog in Nederland. Dan houden we 15 augustus voor Indië en Japan. Op 6 juni gedenken we D-day in Normandië. En dan doen we Libanon en Srebrenica en Korea samen op allerzielen etc.etc.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten