Opa vertelt (14)

Familiemythe

Ik heb een jonger nichtje dat (die) alles weet van familietoestanden en zo; een babyboomer zal ik maar zeggen. 'Alles' houdt ook in: allerlei dingen over mij die ik zelf niet eens meer paraat heb. Ze heette "Moontje".

Dezer dagen bezocht ik ook een ouder nichtje, bijna 90 jaar, die (dat) alles weet van haar eigen eigen familiegeschiedenis: van 1925 tot zeg maar bijna vandaag. Níet de actualiteit van de laatst geboren achternichtjes en -neefjes heeft ze paraat maar wél die van zwarte Piet, Ebola, Israël en Oekraïne en overleden familieleden; ze heeft er ook een mening over! We noemen haar "Jops".

Moon vertelde mij laatst op een beetje mysterieuze toon: 'weet je wel dat er in onze familie v/d S eens een zwarte baby opdook?'. Een schimmige geschiedenis die om antwoorden vroeg. Was er, naast een hele pikante familiegeschiedenis in Frankrijk en Vlaanderen ook in ons Friese moederland ooit iets spannends gebeurd? Een eeuw geleden baarde een zwarte baby in Franeker ongetwijfeld enig opzien, om het eufemistisch te brengen. Neen, dat had ik niet paraat, maar na een nachtje dromen drong zich vanuit mijn onderbewustzijn een aha-gevoel op: ja! daar heb ik toch ooit iets over gehoord. Met spoed naar mijn heilig orakel Jops, zolang het nog kan. Voorzichtig deze prangende vraag inleiden........"heb jij vroeger wel eens iets gehoord over een 'zwarte baby' binnen de familie?"

Haar antwoord was even simpel als ontwapenend:

'Oh ja! Dat was een anekdote in de familie. Er bleef een keer een zwarte baby van een personeelslid (?) logeren in huize Vroonacker. De meid riep de volgende ochtend tegen (mijn oma) Moeke: 'hij heeft niet zwart afgegeven op het beddengoed, hoor!' Een soort zwarte pietendiscussie avant la lettre in Franeker rond 1900.....