Ken je Ko uit Aarlanderveen nog?
"Hij werd in 1908 geboren in Zuid Holland ging in 1919 met het hele gezin incl. de koeien en andere levende have met de stoomtrein naar Lunteren op de Veluwe waar zijn ouders een nieuw agrarisch bestaan hoopten op te bouwen.
Toen hij dik honderd was zocht Truska hem op om hem zijn levensverhaal te ontfutselen. Zo werd zijn levensgeschiedenis geboekstaafd." 1)
Daaraan moest ik toch sterk denken toen ik onlangs ook eens geïnterviewd werd door een bekende schrijfster; Griselda Molemans was op mijn spoor gekomen via de "In Memoriam Zacharias Sawor"-uitgave van de West Papua Courier, waarin ik als een van de schoolvrienden werd opgevoerd van de eerste lichting papoeastudenten (1955) in Nederland. En inderdaad, daar had ik wel wat over te melden. Wat schetst echter haar teleurstelling dat dat vrijwel uitsluitend positieve ervaringen waren. Ze is bezig met een boek over de schandalige ontvangst van Indische Nederlanders, Molukkers/Papoea's (deze link ontgaat mij eerlijk gezegd) en andere ex-KNIL mensen in het thuisland van hun uitbuiters; na de dekolonisatie. Daar is een schrijnende geschiedenis over te verhalen. En ik vermoed dat ze een dubbele agenda heeft: alsnog erkenning en genoegdoening eisen namens velen (misschien ook van haar eigen familie) van de Nederlandse Staat.
Om kort te gaan, Zachi kreeg een warme ontvangst in de p.c. christelijke omgeving van Zutphen e.o. Hij leed hier nooit onder discriminatie door zijn
Toch heeft Griselda een flink aantal quotes opgenomen en een tiental historische zwart-wit kiekjes van onze vriend gescand. Ik ben benieuwd of er in het uiteindelijke boek iets van terug te vinden zal zijn.
Griselda heeft Zachi zelf nog gesproken in juni jongstleden, maar toen was hij al erg ziek. Hij zou geklaagd hebben over het toendertijd met mes & vork moeten eten en brood-met-kaas. Dat bestek hebben ze hem waarschijnlijk tijdens de introductie op de Zendingsschool in Oegstgeest al bijgebracht en de broek had de peniskoker al 100 jaar in Papua verdrongen dankzij de zendelingen, die ook het koppensnellen met succes de kop indrukten. Tel ook toch eens de zegeningen van de beschaving.
1) Truska Bast leert iedereen schrijven .
2) Griselda Molemans Opgevangen in Andijvielucht.
3) Interview met Griselda hier
Voorlopig ben ik echter nog geen honderd en als dit het laatste mij afgenomen interview is moet ik toch maar zelf een levensverhalencursus gaan doen om de wereld van mijn bestaan te doordringen. Zit daar iemand op te wachten? Dan hoor ik het graag.
Beste Henk,
BeantwoordenVerwijderenWat een wondelijke teneur heeft je blog. Ten eerste heb ik je gecontacteerd naar aanleiding van de enthousiaste verhalen van wijlen Zacharias Sawor over jullie schooltijd en vanwege de unieke foto's die je bezit. Daarnaast gaat mijn nieuwe boek over de 380.000 ontheemden die tussen 1950 en 1970 vanwege hun loyaliteit Indonesie gedwongen moesten verlaten. Dus ook de Papoea's in overheidsdienst.
En hoezo heb ik een dubbele agenda? De epiloog van het boek bevat bewijsmateriaal dat tien openstaande claims ondersteunt: negen namens de Indische gemeeschap, één namens de Joodse gemeenschap in Nederland. Alsof ik dat vijf jaar geleden wist toen ik met het acrhiefonderzoek en interviews van start ging.
Tenslotte: de door jouzelf geaccordeerde concepttekst is integraal in het boek opgenomen. Dat een andere cover heeft dan de afbeelding die je geplaatst hebt.
Met vriendelijke groet,
Griselda Molemans
Dag Griselda,
BeantwoordenVerwijderenmijn indruk tijdens ons - leerzame en plezierige- gesprek was dat jij op zoek was naar getuigenissen van 'negatieve ervaringen' van repatrianten, spijtoptanten, Molukse- en andere KNIL militairen na aankomst uit Indonesië in Nederland. Zachi heeft die negatieve ervaringen m.i. niet gehad. Niet in 1955 en niet in 1968: op 3 oktober werd hij op Schiphol met open armen ontvangen door o.a. het 2e kamerlid Scheps en Hein Inggamer. Ook dat stuk van zijn dagboek heb ik in mijn bezit. Het gezin werd opgevangen door vele kennissen en vrienden. Zachi kon aan de slag aan Wageningen Universiteit en aan de Radboud Universiteit (leerstoel Biaks).
Het grote verdriet van deze periode in Nederland is het overlijden van Rachel, zijn vrouw. Hij lijkt mij niet prototypisch voor iemand die in Nederland teleurgesteld was. Dat was voor mij dus de vraag: wat heb ik Grisela kunnen bieden aan ontvlambaar materiaal? Ik had de indruk dat dit tegen de tendens van je boek in was.
OK, ik heb het nog niet kunnen lezen, dus schort mijn oordeel op.
Met 'dubbele bodem' bedoel ik dat je enerzijds een historisch verslag wilde maken maar anderzijds op het onverwachte spoor kwam van het Goud van Lieftinck zal ik het maar noemen en toen dacht 1+1= 2.
Zit ik er ver naast? Ik kijk uit naar de presentatie.
Hartelijk, Henk