Evolutie 10

Je kunt met je Brein

specta-culaire proefjes doen.

We gaan geen Einsteintje spelen, maar een gedachten-experiment doen. De geheugenlobben liggen er vrij blanco bij na je partus. Er moeten wat indrukken van de stem van je moeder of het welbevinden in een warm bad zijn, maar pas in de koude wereld van Beeld en Geluid worden ze gevuld met notaties, geladen geheugencellen!! Alléén nullen en énen zoals digitaal werkt? Mysterieus! De vroegste bewuste herinnering begint bij de één iets eerder dan bij de ander. Zo ergens tussen de één en vijf jaar. Neem een voor iedereen herkenbaar moment: je eerste groteschooldag (nu 1e groepdriedag??). Hoe langer je er op focust hoe meer luikjes er open gaan: stoeltje, ander kind, geuren en kleuren, en last but not least de juf.

Je ziet in je bol: Oh,ja en toen en toen en zwemmen en schaatsen en verjaardag en zo ontrolt zich een biografie van begin tot nu, buwwuvvanspru. (Foto- en videoapparatuur kunnen dit pure beeld dat ik zelf in mij draag misschien beïnvloeden?)

En op welk punt in het verleden je ook inplugt in je geheugen: je kunt alleen maar met de tijd méé denken, dus van vroeger naar later. Niet omgekeerd. Die processen worden, als een magneetnaald naar de Noordpool, direct gedraaid naar de historische volgorde: "start" op de recorder! Toch is dit verbazingwekkend. Iedere ervaring wordt immers gestapeld op de vorige, die wordt dus letterlijk ondergesneeuwd door de volgende. En bij de ontmanteling van de afdeling "memories" (dementeren) wordt de bovenste laag = buitenste schil, het eerst gewist. De ui wordt afgepeld tot de kiem. Je kinderen vervagen, je jonge moeder licht op. De kleuterliedjes kunnen onverhoeds opwellen.....toch kun je ze niet achterstevoren zingen. Raadselachtige, wondere opbouw der neuronen. De Evolutieleer verklaart: in de nimmer- aflatende strijd tegen de bedreigingen van ons bestaan is het essentiëel dat ons denken gericht is op ons verwachtingspatroon. M.a.w. ons verleden moet ons in staat stellen te anticiperen op de toekomst. Bij herkennen en beoordelen van een situatie gaat het brein eerst op zoek naar "wat kan er aan vooraf zijn gegaan" gevolgd door " dat was toen het gevolg". Daar moet logica in worden gebracht. Naarmate de tijd voortkabbelt als een rivier (4e dimensie van de ruimte) wordt je bovenkamer voller, ouder en dus ook ervarener. Oud = wijs? Toen dacht ik nog aan "Eminence grise", maar dat blijkt toch iets héél anders te zijn, zie wikipedia. De consequentie van dit verhaal is dat bovenstaande ook geldt voor de muis en de olifant die op de brug liepen te stampen, weet je nog wel?

Dagelijks leven 4

Ook vroeger bestond er een dagelijks leven. Ook vroeger moet er gelachen zijn. Volgens evolutionisten is " rire comme l'homme" zelfs datgene dat ons van onze mede-zoogdieren onderscheidt. Bovenstaande foto anno 1907 is een waarheidsgetrouwe weergave van het gezelschap dat zojuist van het huwelijk van Oom en Tante (ja, sorry, zo heetten ze nu eenmaal in de familie) getuige was geweest. Plaats van handeling: de tuin van haar broer, mijn opa, Zilverstraat 16 te Franeker, Friesland etc. Wat echter opvalt is dat er niemand in het gezelschap lacht. Eén enkele feestneus glimlacht misschien? Andere Tijden, maar toch...............!

Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat men onder de indruk van den photograaf is; zoiets als onze kinderen die vlak na de introductie van de filmcamera zich zonodig moesten manifesteren als de filmlamp aan ging. Dat was na enige gewenning over: volmaakte acteurs werden ze. Misschien was het besef van de onomkeerbaarheid drukkend op de stemming. God heeft verbonden, de mensch scheide (conjunctivus) niet! Maar dan nog hoeven àlle gasten toch niet als een oorwurm te kijken? Het was het begin van de era na het fin de siècle, veelbelovend m.b.t. economie en wetenschap (Einstein). Er was weldegelijk vrede. Waarom zo somber op het feest? Ik denk, Tine aan den lijve ondervonden hebbende (!!) dat Calvijn hier zijn tanden laat zien. Alléén Mijn Genade is u genoeg, onder de erfzonde komt niemand uit. Het Leven is van een dodelijke ernst. In het gezin van de klompenhandelaar opa v.d. Schoot heerste al vroeg de lichtere sfeer van Zingen met Johannes de Heer. What's in a name. Ik speelde het op 't orgel. De Vrij Evangelische Gemeente. Daar heerste toch een blijere geest, oorlog 14-18 of de grote depressie tenspijt. Psalmen en Gezangen: ze achtervolgen je of ze stimuleren je. Overigens, deze foto is ook een bron van historische prikkeling. Wie is wie? Persoonlijk scoor ik er 5. Wie helpt ons verder voor de Stamboom?

Het plaatje is te downloaden op je eigen pc/laptop/mac/iPhone of hoe alles tegenwoordig moge heten, en vandaaruit te vergroten. Oh, je mag er ook op dubbekklikken. Kun je nog zingen, zing dan mee.

Evolutie 9 (09-09)

De Eeuw van mijn Moeder.

Vandaag 100 jaar geleden werd mijn Moeder, Grietje van der Schoot, geboren in Franeker. Dochter van een klompenhandelaar en een....? Tja, wat deed haar moeder, mijn Omoe, eigenlijk? Kinderen baren, veel kinderen. Acht levend geboren, drie haalden de 20 maanden niet. Men fluistert dat er méér zwangerschappen zijn geweest?

Opa "pappe is thuus" was dominant, authoritair, visionair en bovenal dol op zijn Jehanne (Johanna); hij liet zelfs de roef van de vakantietjalk verhogen zodat Goudene Moeke er rechtop in kon staan -koken-? En ze hadden ook bijna het eerste automobiel in Franeker; en alles voor de kinders; handelsreizen naar Riga en Berlijn. Hij voelde zich bijna een echte jood. Was het niet echt, wel een keppeltje. Hij vond dat meisjes ook een goede opleiding moesten genieten; zeer progressief, ze hadden nog niet eens stemrecht toen. Zo is mijn moeder zelfbewust en zelfstandig opgegroeid, zonder door te slaan naar feministische intolerantie. Dat is haar in een veelbewogen leven goed van pas gekomen. Maar de Man moet voorop gaan: haar vader, haar man, haar broer, en later ik, met groot respect voor, ja bijna verering van de Vrouw- de moeder, dochter, zuster. Dat beeld van haar vader heeft ze op mij overgedragen. De episode van haar huwelijk en ontbinding daarvan valt buiten dit korte bestek, naar zit wel in mijn ziel, en in een dossiermap.

Negentig jaar leven in de 20ste eeuw: van de uitvinding van het W(ater) C(loset) tot en met de mobiele telefoon; van de kist met ijsblokken naar koel/***vriescombinatie; stofzuiger en waschmachine; van gaslicht naar electrisch licht;

radiotelegraphie naar Indië en kleurenTV met een videorecorder. Dit laatste ding was een stap te ver. Per skûtsje naar Bolsward, per Boeing 747 naar Bethlehem. WO II. Opkomst en ondergang van de USSR. Van 't Hemels Paradijs en de Dag des Oordeels naar de nuchtere keuze voor crematie en uitstrooïng op het veldje. De oogst van één kind is wat mager, maar met drie kleinkinders bleef zij Mieneke lange tijd een straatlengte voor. Oh, als ze wist van die 6 superachterkleinkinders!!

Lieve Moeder, dank je voor jouw leven, je opofferingen, je doorzettingsvermogen. Dank je voor mijn leven. En leef nog lang en gelukkig in ons vóórt.

Wetenschap 3

DENKOEFENING. Als wij mahjongg spelen is de standaardvraag van beginners in het begin: waarom is West rechts van Noord en Oost links van Zuid? Antwoord: in China is de Hemel niet anders dan in Kortenhoef, maar een Chinees kijkt op zijn/haar rug liggend in het geurig gras naar de nachtelijke hemel. Kin naar de zuidpool. Wat ziet hij/zij dan...? Juist!

Dus niet het aardse maar het hemelse is de standaard. In de kern hebben we het maar over twee dimensies: lengte en breedte. Zelfs die 2 (van de 4 waaruit de ruimte bestaat) zijn niet eenvoudig door het menselijk oog in één opslag te overzien. Als wij ons nu een spiegelbol (zoals op het plaatje) indenken die ergens tussen hemel en aarde zweeft en wij zweefden daar gewichtsloos omheen wat zouden wij dan in de bol kunnen zien- los van ons eigen piepklein lachspiegel figuurtje met een grote neus-? Weet dat hersenen de grootste energievreters van ons lichaam-in-rust

zijn. Als je je bovenstaande intensief probeert voor te stellen verstook je kilojoules bij de vleet.

Ja! Je valt zèlfs stevig af als je slaapt: hoe langer hoe beter. Je hersenen rusten nooit! Al was het maar om je fysieke functies op gang te houden; maar ook dromen kosten stroom! Slaap lekker.

NB: googlen op "Melkweg" geeft 10 hits op Melkwegpartycentrum in Amsterdam tegen één op ons wooneiland in de kosmos.......geeft nog meer te denken, nog meer joules te verstoken. Je zou er slapeloos van worden. Ga in dat geval met een zilveren kerstbal in de stralendnachtelijke tuin staan, kijk er in en zie de helft van de Kosmos in één piepklein "globetje". Simpel wonder. (die andere helft bestaat uit je eigen voeten in het gras.)

Kronkel 7

Vandaag is het mijn trouwdag, morgen die van mijn lieve Vrouw.

Da's pas een kronkel; alleen voor insiders! Echte Liefde.

Samen zijn wij trotse ouders van drie superkinderen.

Die hebben fijne partners en opgeteld hebben zij weer zes unieke kinderen.

In '42 geboren en 42 jaar getrouwd! Samen 84. Kun je 84 jaar getrouwd raken als je allebei je best blijft doen? Ja, natuurlijk kan dat (2 x à 84=168). Maar dan ben ik al bijna 110; dat wens ik voorlopig echt niemand toe. Over een week wordt mijn moeder 100, waar zou ze zijn? In mijn hart!

De reaalromantiek gebiedt te zeggen dat mijn bruidje na de hutspot van vanavond een bestuursvergadering had (niet om onze kadastrale sectie B 2538 te besturen) en ik de huishoudelijke administratie weer eens kon bijwerken. Morgen in de herkansing. Misschien wil kleine Pien dan alle kronkels nog eens narekenen? Dank voor alle aanmoedigingen om vóórt te gaan. Ik neem ze ter harte en geef ze door.

Kronkel 6

De Beekse Bergen hebben (heeft?/ zoiets als mijn B.B.nl / ggrrrr) een website met aanlokkelijke attracties, aanbiedingen en een on-line ticket verkoop. Na ampele overweging leek een uitje naar de "wilde dieren" voor groot & klein (van peuter tot opa, en alles er tussenin) een goede dagbesteding tussen Krokus en Paas nu pappa Martijn rondzwerft op diverse luchthavens in de USA.

Op school speelt het Project Afrika en een safari met je eigen auto tussen leeuwen en olifanten sluit daar toch naadloos op aan? De wildste dieren bleken in de verte en/of achter hekken.

De giraffes likten gewillig onze auto af (lekkere pekelresten?) maar het leukste vonden wij (Stijn en ik) toch wel de KangaRoe met baby! Maar kwam die niet alleen voor in........? Het nieuwe woord: "kangaroewoning" kreeg direct een aanschouwelijke uitleg. Ik hoop nu maar dat deze zeer zorgzame diertjes niet plots opduiken in de savannes van Kenia tijdens het Project; je kunt integratie ook overdrijven, dunkt me.

Ps 1. De heen- en terugreis verliepen vlekkeloos, maar in de wasstraat van de giraffes ontstonden wel files: één file van auto's en één van die langhalzen..........amusant.

Ps 2. De e-tickets waren overigens zoek: na thuiskomst kreeg ik ze toegezonden.

Je kunt je geld maar één keer uitgeven, zei mijn vader. De heer Bentveld denkt er ook zo over. We heten ook allemaal Henk, maar dat kan toeval zijn.

Dagelijks leven 3

OPPASOPA Maud zou de waterpokken krijgen en kon dus niet naar de crêche. En omdat ik niet meer "werk" en oma de taal van ons Zweedse kleinkind leert op woensdagmorgen (vandaag), trok ik voor dag en dauw de stoute schoenen aan. Géén files, dus 25 minuten. De verantwoordelijkheid drukte zwaar; hoe lang was dat geleden (een kleine 40 jaar ?!?) dat ik moederziel alleen op een babietje ging passen? O.K., ze loopt, maar toch, nog luiers enzo. Het was een feest! We waren zomaar gezellig bij elkaar. IJsbeertjes, laptop, puzzelplank en fotoboek. Oh ja, de pop moest een speelluier om. Instinctief signaal voor Rampenoefening? Lekker een beetje eten, eitje koken. Stinky--Stanky?? Het venijn zat 'em in de staart: die luier...OEI! Dat deden ònze kinderen toch niet? Met verbeten wilskracht de klus geklaard en toen: viel de lieverd in slaap op de commode, pardon, secretaire! Nu weet ik weer waarom meisjesbabies handiger zijn dan jongentjesbabies. Daarna loste onze onvolprezen professionele Oma mij af. Ik mag dan wel de kost niet meer verdienen, vandaag vond ik weer een krent in de pap. Beterschap Maudje, see you. Dineke deed er 80 minuten (!) over om de uitvalsbasis weer te bereiken en ik hoop dat ik de waterpokken al heb gehad, althans dat mijn immuunsysteem dat ook nog weet. Tja die medailles hè?

Dagelijks leven 2

Sinds ik in 1956 op de fiets van Wassenaar naar den Haag fietste om het "Panorama Mesdag" te ondergaan, was ik er niet meer geweest, geloof ik. Wij, - Joanneke en Gaja en Moon en Adelijn en Zacharias en Bas Jouwe- fietsten niet alleen: mijn moeder, alias tante Diete, alias tante Grietje, als Gids en leidster vóórop. Zie je het vóór je anno 2009: met al die kinderen op fietsjes door 's-Gravenhage? Ik niet!

Monica's fietsje was blauw, het mijne zwart..........

Vandaag op memory tour: Dineke meetronen naar het grootste schilderij van Nederland, geheel gerestaureerd, geconserveerd en binnenkort 100% gedigitaliseerd. Een vlucht Turkish Airliners

benam één moment het overrompelend uitzicht op 360° trompe l'oeil van 12 x 120 = 1.440 m² .

Maar daarna was dit 127 jaar oude kunstwerk (1882) geheel voor ons: Imponerend! "Niet te geloven" volgens D., en zij is deskundige. De belichting van het doek volgt via slimme techniek de èchte k.n.m.i.-situatie buiten. Dat trof; het was zonnemooi weer. Tip voor de uitbaters: via de speakers wat brandingsgeruisch en meeuwengeschrei en je concurreert met het Omniversum om de hoek. Uitsmijter aan Zee volgde in Katwijk aan Zee. H.W. Mesdag e.a. (Breitner o.a.) bedankt!

Met dit clubje gingen wij dus op pad naar de Wassenaarse Slag -zon-zand-zee; naar de' Haag en Scheveningen. EN: we deden toneelstukjes in de achtertuin.

Wetenschap 2

Nu wordt het ingewikkeld, ik hoop dat ik het kan begrijpen.

Alle alpha's en bèta's moeten even dóórbijten, het is echt interessant!

Met extreem koude (bijna absoluut 0°K.) en stabiele telescopen kijken we met extreem lange belichtingstijden naar de grenzen van het Heelal = ± 15 milard jaar in de tijd terug. Dit is gelijk aan tot bijna in de oerknal, dus naar extreem jonge ontwikkelingen die zich 15.000.000.000 jaar geleden afspeelden.

Dus, zou je zeggen, over idem zoveel miljard jaar kunnen wij precies zien wat er zich op dit moment 7 maart 2009 aardetijd afspeelde aan die kosmologische grenzen. Denk even filosofisch: feitelijk bestaan we dan een jaar of 11 miljard al niet meer. Tot zover alles duidelijk, denk ik.

Nu is het probleem dat het heelal steeds groter wordt (expandeert) en dat de snelheid waarmee de kosmosgrens zich van ons verwijdert dramatisch toeneemt. Aan de horizon van de Kosmos zien wij die lichtdeeltjes (fotonen) die met de lichtsnelheid vanaf daar op ons toesnellen. De expansiesnelheid dreigt de lichtsnelheid te benaderen, te overschrijden.......???? Volgens Einstein kan dat niet. Maar op nieuwe empirische gronden valt er wat voor te zeggen te veronderstellen dat de lichtsnelheid (C) vroeger hoger was en langzaam afneemt. E. draait zich nu om in zijn graf. Dat de massa (m) bij toenemende C naar oneindig gaat zou E. uit de slaap kunnen houden. CONCLUSIE -dit komt Dimi bekend voor- Al is het foton nog zo snel de uitdijing achterhaalt hem wel. Er is dus méér achter onze zichtbare horizon dan wij OOIT kunnen meten en weten. Zelfs mogelijk wel oneindig veel heelallen?!? Als ik het eeuwige leven mag betreden zal ik het allemaal weten. Helaas echter zal ik moeten sterven met een onbevredigde nieuwsgierigheid. Wie op "Heelal" googlet vindt ook creationisten aan het woord. Een beetje hoor en wederhoor is wel netjes hè. Zijn er nog vragen?

Kronkel 5

Nu Tante Anda rustig in de Rotterdamse aarde ligt, gestapeld op Tante Lies, kijken we naar de toekomst.

Zij nam een aantal onnavolgbare ideeën mee in het graf. Ze twijfelde over Darwin? Maar in ieder geval was ze een solide Bavinck: gelieve daar eens op te googlen!

Welnu de onontkoombare consequentie is: nu zijn wíj aan de beurt.

Welk gedachtengoed wordt met ons definitief ten grave gedragen? Gelukkig geeft het ons bekende "Monuta" (ze draaien overuren, niks geen recessie) een overzichtelijke lijst voor de toekomst uit, wij staan op één-na-laatste. Toch nog een beetje Toekomst, toch?

Iedereen op dat lijstje zal zijn eigen onnavolgbare gedachten t.z.t. moeten inleveren. Dit wordt een heel ingewikkeld verhaal, volgens Dineke moet je dat dan niet in de kleinste uurtjes vertellen, dus een volgende keer gaat het over de evolutionaire horizonsbeperking van de Toekomst. Samenvatting: door de lichtsnelheid zal het verleden in de toekomst niet meer ontdekt kunnen worden. Jammer hè? Vooral dat ik het nooit mee zal mogen maken. Laatste les: zeg nooit nooit.

Evolutie 8

Toen Dineke mij leerde kennen bespraken wij (naast de astronomie) de toekomst.

Ze kon dominees- of tandartsvrouw worden als ik maar de juiste beslissing nam.

Ook in háár geslacht dozijnen dominee's, in het mijne een stuk of drie, èn

één tandarts. In gezamelijk overleg in de Roemer (zie aldaar) werd het tandartsvrouw!

Achteraf blijkt dat het verschil niet zo groot is: je was zorgverlener, je had een notabele

functie èn je was het voor de rest van je leven. Dat een tandarts meer aandelen had is

vandaag de dag eerder een nadeel dan een voordeel.

Dit was een korte inleiding op het fenomeen "beroepsbeoefenaar": of je het nu wel of niet

beoefent: je bent en blijft een beoefenaar tot de dementie of de dood er op volgt.

Zo kan ik het niet laten te preluderen op wat "Europa" onze peuters en vooral onze jonge

ouders gaat bieden. Lees en huiver.

Laten we besluiten met "AMEN" - hebreeuws voor zeker,dat zij zo

- dan is de cirkel rond.

Evolutie 7

Als Andries Knevel door het stof: Ik, h.j.w.a., heb er spijt van dat ik mijn kinderen en anderen heb verteld dat de Revolutie aan mij is voorbij gegaan. Jasper Grootveld is dood, een laatste happening bij het Lieverdje op het Spui: Ineens ging de sluis van mijn herinneringen open. In 1964 ontving ik de Rode Almanak van het GSC Vindicat atque Polit voor mijn poëzie. Ik herlas het met lichtrode schaamkaken. Als ik Staatssecretaris, of erger, was geworden had een beetje onderzoeksjournalist dit wel boven tafel gekregen = àf via de achterdeur ! Zoniet de burgemeester van 's-Graveland die mijn geloofsbrieven onderzocht, onder het genot van een glaasje van het één of ander. Laat ik ze allemaal te snel (?) af zijn: Ik was Revolutionair avant la lettre 1968. Onderstaande is gedateerd "1963". Dinky weet hiervan, de Familie Meijer niet.

Vergeef het me alsjeblieft, ik had het verdrongen. Nu staat het zwart op wit. Ik heb jullie onvolledig voorgelicht......godzijdank.